ข้าวตังหน้าตั้ง ที่มาจากความเคารพพระแม่โพสพ

ข้าวตังหน้าตั้ง ที่มาจากความเคารพพระแม่โพสพ

อาหารว่างไทยในอดีตนั้นมีการจัดทำในหลายรูปแบบคล้ายกับทางยุโรปที่หลังอาหารเที่ยง หรือช่วงบ่ายแก่ๆ ต้องมีอาหารว่างที่สำหรับเจ้าขุนมูลนาย หรือไว้เป็นสำหรับต้อนรับแขกไปใครมา ถือเป็นอาหารที่ต้องมมีความละเมียดละไมในการทำ

เพราะนอกจากเป็นอาหารที่ต้องให้รสชาติความอร่อย กลมกล่อมแล้ว อาหารตาที่รูปสวย เห็นแล้วทำให้อยากชิมดูก็จำเป็นต้องมี อาหารว่างอย่าง ข้าวตังหน้าตั้ง จึงเป็นหนึ่งในอาหารว่างที่นอกจากจะมีคุณสมบัติในการประกอบอาหารทั้งสวยในรูป อร่อยในรสชาติแล้ว

การคิดค้นขึ้นมาถือว่าเป็นความเฉลียวฉลาด และการประหยัดใช้วัตถุดิบให้คุ้มค่าที่สุดจนในปัจจุบันนี้ในหลายครัวมีการตั้งหลักการประกอบอาหารที่เน้น zero waste คือต้องสามารถใช้วัตถุดิบนั้นให้มีเหลือทิ้งน้อยที่สุดหรือใช้ได้ทุกส่วนของวัตถุดิบ อย่างเช่นอาหารว่างนี้ ข้าวตังหน้าตั้ง ที่มีทั้งความอร่อย และการใช้วัตถุดิบแบบมีคุณค่าสำหรับข้าวทุกเม็ด

  • ข้าวตังหน้าตั้ง เริ่มมาจากหลักฐานในหนังสือกาพย์เห่ชมเครื่องว่าง จากพระราชนิพนธ์ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ที่จัดว่าเป็นอาหารคาวแต่มีวิธีการกิน และการจัดหาในส่วนของอาหารว่างมากกว่าอาหารกินอิ่ม หรืออาหารหลัก
  • ที่มาของข้าวตังหน้าตั้งอย่างที่ได้บอกข้างต้นว่ามาจากความเฉลียวฉลาด และช่างคิดค้นของคนในสมัยอดีตที่มีการหุงข้าวเลี้ยงบ่าวไพร่เป็นจำนวนมาก และในการหุงข้าวสมัยก่อนมีภาชนะที่ใช้ในการหุงเพียงหม้อดิน หรือกระทะใบบัวเท่านั้น หลังจากการหุงข้าวจะมีข้าวสุกที่ติดกรังอยู่ก้นกระทะเป็นจำนวนมาก และในมุมมองคนสมัยก่อนการที่จะต้องทิ้งข้าวที่ติดก้นกระทะเป็นจำนวนมากนั้นก็มีความรู้สึกผิดต่อพระแม่โพสพ จึงหาวิธีคิดค้นที่จะนำมาใช้ประโยชน์จนกลายเป็นหนึ่งในอาหารว่างที่ปราณีต
  • การทำข้าวตังไม่ได้มีวิธีที่ยุ่งยาก แต่ต้องละเอียดอ่อนในขั้นตอนการทำคือ เมื่อได้ข้าวที่ติดก้นกระทะในจำนวนที่จะทำแล้วนำมาทำเป็นรูปทรงไม่ว่าจะเป็นเหลี่ยม วงกลม โดยอาจจะมีพิมพ์ทำไว้เป็นชิ้นๆ เรียงไว้ที่ถาด หรือกระจาด ตากแดดจัดๆ เป็นเวลา 2 วัน จากนั้นพลิกกลับอีกด้านโดยดูให้ข้าวตังแห้งไม่มีความชื้นในตัวเม็ดข้าวเลย แล้วจึงนำมาปิ้งที่สำคัญคือในอดีตคนสมัยก่อนไม่นิยมกินอาหารที่ใช้วิธีทอดเหมือนในปัจจุบันนี้ การปิ้งข้าวตังจึงต้องปิ้งให้เม็ดข้าวแห้งจนถึงกรอบ สังเกตได้ง่ายคือ เมื่อเม็ดข้าวที่เราตากแห้งนำไปปิ้งแล้วข้าวจะพอง กรอบ แห้ง ถือเป็นอันใช้ได้
  • ส่วนในปัจจุบันการนำข้าวตังที่ตากจนแห้งมาทอดเพื่อเลี่ยงการใช้เวลานานในการทำ ในส่วนหน้าตั้งที่เป็นไส้สำหรับตักวางด้านบนข้าวตังนั้น นำ รากผักชี กระเทียม พริกไทย มาโขลกแล้วตามด้วยตั้งกระทะนำหัวกะทิมาผัดกับ 3 เกลอ จนเดือดหอมแล้วใส่เนื้อหมูบดกับกุ้งสับ พร้อมด้วยน้ำมะขามเปียก น้ำตาลปี๊บ และถั่วลิสงคั่วบด ให้มีรส หวาน เปรี้ยว เค็ม 

ขอบคุณเครดิตภาพจาก: highheelgourmet.com

#กินอะไรดี #รีวิวร้านอาหาร #ข้าวตังหน้าตั้ง